Μια φορά και έναν καιρό…
Η Σταχτοπούτα ευχήθηκε στη νεραϊδονονά όμορφα ρούχα και έναν χορό με τον πρίγκιπα.
Η Ραπουνζέλ περίμενε τον πρίγκιπα να τη σώσει από τον πύργο-φυλακή της.
Την Κοκκινοσκουφίτσα την συμβούλευσαν να προσέχει στο δάσος, γιατί παραμονεύουν κίνδυνοι και αυτή, αφελής και αγαθή καθώς ήταν, εμπιστεύτηκε τον λύκο.
Η Χιονάτη έφαγε το μήλο που της προσέφερε μια ξένη, έφτασε ως το χείλος του θανάτου και σώθηκε από το φιλί του πρίγκιπα.
Μια φορά σε έναν άλλον καιρό…
Η Σταχτοπούτα εύχεται στη νεραϊδονονά να βρει μια κανονική δουλειά, για να ξεφύγει από τη μητριά και τις αδελφές της.
Η Ραπουνζέλ κόβει τα μαλλιά της, τα μετατρέπει σε σχοινί και κατεβαίνει μόνη της τον πύργο.
Η Κοκκινοσκουφίτσα κυκλοφορεί προσεκτικά και με ασφάλεια στο δάσος.
Η Χιονάτη ξεφεύγει από ένα τοξικό περιβάλλον παθολογικής ζήλιας, ξέρει να προφυλάσσει τον εαυτό της, δεν δοκιμάζει ό,τι της προσφέρει ο κάθε άγνωστος και δεν φλερτάρει με τον θάνατο.
Τα παραμύθια με τα οποία μεγαλώσαμε είναι γεμάτα – φαινομενικά τουλάχιστον – με γυναίκες ηρωίδες. Φαινομενικά, γιατί ναι μεν όλοι θυμούνται το όνομα της Χιονάτης και κανείς του πρίγκιπα, ναι μεν η Χιονάτη έχει όλες τις ατάκες, ενώ ο πρίγκιπας ζήτημα να έχει κάνα δυο. Aλλά ποιος κλέβει την παράσταση; Ο πρίγκιπας, που με το σύνδρομο του «λευκού ιππότη» που τον διακατέχει στο τέλος σώζει την κατάσταση. Γυναίκες ηρωίδες που παρουσιάζονται όμορφες, συναισθηματικές, αφελείς, αγαθές, απροστάτευτες, έρμαια στα χέρια της μοίρας και των οικείων τους, γυναίκες που το μόνο που ονειρεύονται είναι λούσα και χοροί, καθώς περιμένουν καρτερικά τον όμορφο πρίγκιπα με το άσπρο άλογο να τις σώσει και να κάνει τα όνειρά τους πραγματικότητα. Γυναίκες μονοδιάστατες, απόλυτα σύμφωνες και συμφιλιωμένες με τον ρόλο της καλής κόρης, καλής συζύγου, καλής νοικοκυράς και καλής μητέρας που η κοινωνία έχει γι’ αυτές διαλέξει. Μονοδιάστατα παρουσιάζονται, βέβαια, και οι άνδρες, ως πολέμαρχοι, ηγεμόνες, έτοιμοι να επικυρώσουν την κυριαρχία τους με τον γάμο. Πρίγκιπες χωρίς όνομα και προσωπικότητα, που καβάλα στο άλογό τους βγαίνουν σεργιάνι ψάχνοντας την αληθινή αγάπη.
Μπορεί για εμάς τα παραμύθια πλέον να μην είναι τίποτα άλλο παρά σύντομες διηγήσεις για πρίγκιπες, πριγκίπισσες και μυθικά πλάσματα με τα οποία αποκοιμιόμασταν μικροί, για τα παιδιά, όμως, έχουν άλλο νόημα. Τα παιδιά, μεταξύ άλλων, μέσα από τα παραμύθια βλέπουν μια μικρογραφία της καθημερινότητας, διαμορφώνουν συμπεριφορές, αποκτούν μια πρώτη επαφή με το φύλο τους και τον ρόλο του στην κοινωνία. Και τι είναι αυτό που βλέπουν; Βλέπουν ξεπεσμένες και αθώες αρχοντοπούλες να βρίσκονται σε έναν συνεχή κίνδυνο και να ονειρεύονται την οικογενειακή ευτυχία στο πλάι ενός πρίγκιπα και πρίγκιπες να εμφανίζονται ως από μηχανής θεοί με τον πλούτο και τη ρωμαλεότητά τους για να γλιτώσουν τις αρχοντοπούλες από τη μιζέρια. Παράλληλα, μέσα από τα παραμύθια παρουσιάζεται μια διαστρεβλωμένη εικόνα της αληθινής αγάπης και του έρωτα, καθώς τα συναισθήματα αυτά προκύπτουν στους ήρωές μας ξαφνικά από το πουθενά, στηριζόμενα σε πράγματα επιφανειακά και όχι στην πραγματική και εις βάθος γνωριμία των ηρώων.
Τα παραμύθια αυτά δημιουργήθηκαν σε μία άλλη εποχή, της οποίας την πραγματικότητα και απεικονίζουν, χωρίς πρόθεση να εδραιώσουν στερεοτυπικές θέσεις. Σε μια εποχή όπου τα ζητήματα φύλου δεν υπήρχαν καν ως ιδέα. Οι αρχικές, σκοτεινές τους εκδοχές, εκδοχές γεμάτες βιασμούς, ακρωτηριασμούς, δολοφονίες και άλλα αποτρόπαια πράγματα, απευθύνονταν σε ένα άλλο κοινό και στόχευαν στο να τρομάξουν. Αργότερα, προσαρμόστηκαν για παιδιά και γέμισαν με αίσια τέλη, αγάπες, αισιοδοξία και ηθικές αξίες εξυμνώντας τον απόλυτο θρίαμβο του καλού έναντι του κακού. Γι’ αυτό και τα κλασικά παραμύθια δεν πρέπει να θαφτούν στον πάτο κάποιου συρταριού στο όνομα του σεξισμού. Όμως οι κοινωνίες αλλάζουν και στα πλαίσια αυτής της αλλαγής πρέπει να προσαρμόζονται και τα ερεθίσματα που λαμβάνουν τα παιδιά. Δεδομένου, λοιπόν, ότι τα παραμύθια αποτελούν διδάγματα, πρέπει να ενταχθεί στο κομμάτι της επεξήγησής τους και το θέμα των προτύπων φύλου που παρουσιάζουν, ώστε τα παιδιά μας να μάθουν ότι οι πραγματικές πριγκίπισσες είναι αυτόνομες, θαρραλέες, με μεγάλα όνειρα και οι πραγματικοί πρίγκιπες έχουν αξία που δεν κρίνεται από τα κάστρα και τη σωματική τους δύναμη.
Μια φορά και έναν καιρό, λοιπόν, η πριγκίπισσα δεν ήταν απλά όμορφη, γλυκιά και αφελής∙ ήταν έξυπνη, δυναμική, θαρραλέα.
Μια φορά και ένα καιρό ο πρίγκιπας δεν ήταν απλά πλούσιος, όμορφος και δυνατός∙ ήταν ευαίσθητος, ευγενής, τρυφερός.
Μια φορά και έναν καιρό η πριγκίπισσα δεν περίμενε άπραγη τον πρίγκιπα να τη σώσει∙ έφυγε μόνη της.
Μια φορά και έναν καιρό ο πρίγκιπας δεν ήταν απλά ο «πρίγκιπας» του παραμυθιού∙ ήταν κάποιος.
Μια φορά και έναν καιρό έζησε αυτή καλά, αυτός καλά και εμείς καλύτερα.