Έχουν περάσει ήδη 2 εβδομάδες από τις διαδηλώσεις και την εισβολή στο Αμερικανικό Καπιτώλιο, τραγικά και απαράδεκτα γεγονότα που μας έκαναν να συνειδητοποιήσουμε που μπορεί να οδηγήσει μία έκρυθμη κατάσταση σε συνδυασμό με μία σειρά ακραίας ρητορικής. Παρ’ όλα αυτά ο καιρός περνάει, ο καπνός σιγά σιγά καταλαγιάζει και πλέον, γίνονται εύκολα διακριτές οι θετικές αλλά και οι αρνητικές συνέπειες. Αυτές που προκλήθηκαν αλλά και αυτές που πρόκειται να επέλθουν εξαιτίας αυτής της δίχως προηγούμενο ενέργειας στο κέντρο του Δυτικού Πολιτισμού, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Μία από αυτές λοιπόν τις συνέπειες που τρέξαμε να υποδεχτούμε θετικά δίχως δεύτερη σκέψη, ήταν το Ban του Αμερικανού Προέδρου από τα social media. Ένας Πρόεδρος που προκάλεσε αδιαμφισβήτητα διχόνοια και πόλωση, αλλά πρόεδρος παρ’ όλα αυτά. Όχι υποψήφιος, πρώην ή μελλοντικός Πρόεδρος της Αμερικής, αλλά νυν εκλεγμένος Πρόεδρος. Ο άνθρωπος που κατέχει το ανώτερο αξίωμα στο Αμερικανικό Σύνταγμα! Ο αποκαλούμενος πλανητάρχης! Ο ισχυρότερος άνθρωπος στον κόσμο (ή μήπως ο πιο αδύναμος).
Οι Big Tech, αποκλείοντας λοιπόν τον πλανητάρχη από τα ΜΚΔ, λαμβάνουν ξεκάθαρα θέση πλέον στον στίβο της ελευθερίας λόγου και μάλιστα με επίκεντρο την μία και μοναδική χώρα σε όλο τον κόσμο όπου υπάρχει συνταγματικά πλήρης ελευθερία λόγου, χωρίς αστερίσκους, μικρά γράμματα ή εξαιρέσεις, τουλάχιστον έως σήμερα. (1st Amendment)
Σε πρώτη ανάλυση θα σκεφτεί κανείς πως καλά έπραξαν, ίσως και πολύ άργησαν. Εάν είχαν αποκλείσει νωρίτερα το συγκεκριμένο άτομο ίσως να είχαν αποτρέψει αυτά τα επαίσχυντα γεγονότα, ίσως να μην είχαμε φτάσει σε αυτή την ακραία κατάσταση, ίσως να είχαν καταφέρει να κρατήσουν ενωμένη την χώρα.
Μπορεί ό,τι είπε να ήταν νόμιμο και να προβλέπεται από τους κανόνες χρήσης, αλλά ο καθένας έχει ευθύνη για αυτά που λέει και τα μηνύματα που μπορεί να περνάει ηθελημένα ή μη, πόσο μάλλον εάν αυτός είναι ο ηγέτης μίας χώρας.
Ίσως ακόμα, θα έπρεπε να αποκλείσουν και άλλα τέτοια επικίνδυνα άτομα, άτομα που μιλάνε ανεύθυνα, άτομα που προωθούν και υποστηρίζουν βία και ακρότητες. Ίσως θα έπρεπε να αποκλείσουν κάθε έναν που εκφράζει τέτοια τρομερά πράγματα που όλοι (και όταν λέω όλοι εννοώ η συντριπτική πλειονότητα) συμφωνούν ότι μόνο κακό μπορεί να προκαλέσουν.
Δικαίωμά τους δεν είναι; Στην τελική τι είναι; Εταιρείες με δικούς τους κανόνες και πρότυπα που μπορούν στα πλαίσια αυτών να λειτουργούν ελεύθερα! Νομικά είναι καλυμμένοι! Κανείς δεν τους το απαγορεύει. Όπως παλαιότερα οι New York Times μπορούσαν όποτε το αποφάσιζαν να απολύσουν έναν αρθρογράφο τους γιατί δεν τους έκανε, γιατί δεν ταίριαζε στο καλούπι τους, έτσι και το Twitter μπορεί ανά πάσα ώρα και στιγμή να αποκλείσει έναν χρήστη που δεν ακολουθεί τους κανόνες τους, έναν χρήστη που κρίνει επικίνδυνο για το μέλλον της εταιρείας.
Οι εποχές όμως αλλάζουν, και το Twitter σίγουρα δεν είναι οι NYT. Το Twitter, το Facebook και οι λοιποί αποτελούν πλέον μονοπώλια στην ενημέρωση, αλληλεπίδραση και επικοινωνία.
Τα social media αποτελούν τον σύνδεσμό μας με την πραγματικότητα.
Τι γίνεται όμως όταν αυτή η πραγματικότητα δεν είναι ολόκληρη; Τι γίνεται όταν η επιλογή της πληροφόρησης γίνεται αυθαίρετα από εταιρείες με δικά τους συμφέροντα, όταν σταματάει να έχει όλος ο κόσμος πρόσβαση σε αυτά παρά μόνο λίγοι επίλεκτοι που σήμερα πληρούν τις προδιαγραφές – και λέω σήμερα γιατί αύριο μπορεί να μην ακολουθούν πλήρως τα προαπαιτούμενα – ;
Αυτός είναι και ο επικείμενος κίνδυνος της κατάρριψης ελευθερίας λόγου και απομάκρυνσης οποιουδήποτε ατόμου και προέδρου από αυτές τις πλατφόρμες. Αποδεχόμαστε σήμερα τον απολυταρχισμό γιατί ξεφορτώνεται τους ‘’αντιπάλους’’ μας, αλλά αλήθεια, είναι πράγματι σοφό και συνετό από μέρους μας να καταργούμε και να αποκλείουμε όποια άποψη δεν συμφωνεί με την δική μας; Κάποτε αυτή η δική μας άποψη ήταν η κατωτερότητα των Αφρο-Αμερικανών, άλλοτε πάλι ήταν η υποστήριξη της δουλείας.
Και πράγματι, όταν τίθενται ζητήματα βίας, ακροτήτων κ.α. είναι κάτι μη επιτρεπτό. Όμως ειλικρινά νομίζω πως η φίμωση δεν είναι η λύση του προβλήματος.
Και η κύρια ανησυχία για αυτό, είναι πως άνθρωποι με εξουσία, μπορούν να αποφασίσουν τι επιτρέπεται και τι όχι, τί είναι καλό και τι όχι, τι είναι σωστό και τι όχι … και αυτό το «όχι» να το εξαλείψουν εξ’ ολοκλήρου.
Η ιστορία μας δείχνει πως όταν κάτι τέτοιο ξεκινάει, δυστυχώς συνεχίζεται, δεν σταματάει στα πράγματα που όλοι συμφωνούμε πως είναι τρομερά.
Η κλωστή είναι πολύ λεπτή και θέλει μόνο μία λάθος βελονιά για να σπάσει. Η γραμμή είναι πολύ θολή και αρκεί μία λάθος κίνηση για να την ξεπεράσεις.
Σήμερα αποκλείεται ένας παρακινητής βίας, αύριο αποκλείεται ένας που δεν συμφωνεί με την ιδεολογία τους και σε λίγες μέρες καταλήγεις να είσαι εσύ ο εχθρός που ξεφορτώνονται.
Τότε το αφήγημα αλλάζει … τότε σιγά σιγά η φανταστική δυστοπία του Orwell παίρνει σάρκα και οστά …
Ο κακός λόγος υπερνικάται μόνο με καλύτερο λόγο.
Με παιδεία, με μόρφωση, με κριτική σκέψη…
Ποιος είναι κατάλληλος να κρίνει ποιος θα αποκλειστεί και ποιος όχι; Ποιος μπορεί να κρίνει αντικειμενικά τον κίνδυνο και το όφελος για την κοινωνία μας; Ποιος μπορεί να κρίνει το σωστό και το λάθος, το καλό και το κακό;
Και ναι! Μπορεί να λες ότι πρόκειται για ένα πολύ ακραίο σενάριο και ποτέ δεν θα φτάσουμε σε αυτό. Ελπίζω ειλικρινά να έχεις δίκιο, αλλά δεν θα μου έκανε εντύπωση να δω την κατάσταση να ξεφεύγει από την μία στιγμή στην άλλη.
Ας είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν βάζουμε τους εαυτούς μας πάνω από τον νόμο, γιατί εύκολα ξεχνάμε που μπορεί αυτό να καταλήξει.