Εγωισμός. Όταν ακούς αυτή τη λέξη, πιθανότατα σκέφτεσαι ένα αρνητικό γνώρισμα. Μήπως, όμως, αυτή η λέξη είναι λίγο παρεξηγημένη;
Η αλήθεια είναι ότι η συχνότερα χρησιμοποιούμενη έννοια είναι κακόσημη. Φιλαυτία, εγωκεντρισμός. Πράγματι, η υπερβολική προσήλωση στον εαυτό μας δεν είναι άλλο παρά ένα κώλυμα, που μας εμποδίζει να συνυπάρξουμε αρμονικά μέσα στην κοινωνία. Και η τελευταία είναι δομημένη με τις αρετές του αλτρουισμού και της αλληλοκατανόησης. Η ιδιοτέλεια και η αδιαφορία του ατόμου για το σύνολο στο οποίο και το ίδιο ανήκει μπορεί να δημιουργήσει στους άλλους ένα αίσθημα δυσφορίας και μία επιθυμία αποστασιοποίησης.
Από την άλλη, ο εγωισμός έχει την έννοια της αξιοπρέπειας και της προσωπικής αξίας. Ίσως θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ένα ένστικτο επιβίωσης που μας προστατεύει από τις αυθαιρεσίες των άλλων απέναντι στο άτομό μας. Μας δίνει το θάρρος να μιλήσουμε για ό,τι μας θίγει, να διεκδικήσουμε τα δικαιώματά μας, να υπερασπιστούμε τα πιστεύω μας και να έχουμε πίστη και γνώση των δυνατοτήτων μας. Ειδικά στη σύγχρονη πραγματικότητα, που οι ελευθερίες καταπατώνται, οι αναστολές φαίνεται να παρακάμπτονται και ο ανταγωνισμός οξύνεται, μάλλον χρειαζόμαστε λίγη περισσότερη πυγμή για να τα καταφέρουμε.
Είναι δύσκολο να βρούμε τη χρυσή τομή ανάμεσα στον καλοπροαίρετο και τον υπερβολικό εγωισμό. Προτού φτάσουμε στο σημείο να αντιληφθούμε αυτήν τη σημαντική διαφορά, πρέπει να είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε το “εγώ” μας. Απαιτείται μια ενδελεχής ενδοσκόπηση του εαυτού μας, που μερικές φορές είναι επίπονη και δυσάρεστη διαδικασία, γεγονός που αποτρέπει πολλούς από το να προσπαθήσουν. Ωστόσο, είναι ο μόνος τρόπος για να κατανοήσουμε ποιες συμπεριφορές μας πηγάζουν από το σεβασμό στον εαυτό μας και ποιες ξεφεύγουν και αποκτούν αρνητική απόχρωση.
Τι λέτε;
Αξίζει να προσπαθήσουμε;