Επικοινωνείτε ή βρίσκετε τοίχο;

Στην πραγματικότητα η έκφραση ‘’βρίσκω τοίχο’’ δε βγήκε τυχαία. Προέρχεται από τον όρο «stonewalling» ο οποίος υπάρχει από το 1800 και συνδέεται με τη στρατιωτική τακτική κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου, όπου τα στρατεύματα στέκονταν ως τείχος από ξηρόλιθους απέναντι στον εχθρό. Έπειτα, υιοθετήθηκε από τους παίκτες του cricket ως τεχνική απόκρουσης της μπάλας του αντιπάλου. Δυστυχώς, ενώ μπορεί να θεωρηθεί μια επιτυχής στάση στον πόλεμο ή στο κρίκετ, δεν είναι καθόλου καλή όταν χρησιμοποιείται στις διαπροσωπικές σχέσεις. Για παράδειγμα, όταν παρατηρείτε επανειλημμένα τις ακόλουθες συμπεριφορές από φίλους, συντρόφους,  εργοδότες, συγγενείς, συνεργάτες, συγκατοίκους κάθε φορά που προκύπτουν θέματα προς επίλυση ή αντικρουόμενες απόψεις, έχετε πέσει θύματα stonewalling:

  • Φεύγουν από το χώρο συζήτησης κυριολεκτικά και μεταφορικά
  • Έχουν κάτι πιο σημαντικό να κάνουν και αλλάζουν θέμα
  • Αρχίζουν να ασχολούνται με το κινητό τους ή τον υπολογιστή τους για να σας αποφύγουν
  • Παγώνουν τη συζήτηση, σας στραβοκοιτάζουν εκνευρισμένα και με ένα νεύμα ή χειρονομία  αρνούνται να εμπλακούν
  • Συνειδητά αγνοούν τα λόγια, τα μηνύματα και τηλεφωνήματά σας στην προσπάθειά σας να έρθετε σε συνεννόηση

Η κατάσταση χειροτερεύει όταν, κυριευμένοι από θυμό, γιατί τους αμφισβητείτε και δε συμφωνείτε μαζί τους, κάποιοι από τους παραπάνω εφαρμόζουν και την τιμωρία της σιωπής, ‘’silent treatment’’, που μπορεί να κρατήσει μέρες, μήνες, χρόνια και να σάς εξουθενώσει. Μπορεί να υπάρχουν ομοιότητες ανάμεσα στις δύο αυτές καταστάσεις, αλλά ο σκοπός της τιμωρίας της σιωπής είναι ουσιαστικά να πληγωθεί ο αντίπαλος και να νικηθεί στη διαμάχη ο συνομιλητής μας και όχι μόνο να αποφύγουμε πρόσκαιρα να πάρουμε θέση. Όσο πιο πολύ κρατάει τη σιωπή ο θύτης, τόσο πιο πολύ υποφέρει το θύμα αποζητώντας την προσοχή και τον διάλογο μαζί του. Σε αυτήν την περίπτωση οι ψυχολόγοι λένε ότι η σιωπή δεν είναι αθώα αλλά κρύβει παθολογική πρόθεση χειρισμού, ελέγχου και εκφοβισμού του άλλου προκειμένου να συμμορφωθεί, να μην έχει απαιτήσεις, να μην εκφράζει τις επιθυμίες ή τις ανάγκες του και τελικά να συνθηκολογήσει με τους όποιους όρους του θύτη.

Η τιμωρία της σιωπής ή εξοστρακισμός – όπως συχνά περιγράφεται – μπορεί να έχει και τις ακόλουθες μορφές:

  • Γονέας αγνοεί το παιδί του
  • Παιδιά αποκλείουν τους συνομήλικους τους από την παρέα και το παιχνίδι
  • Διαδικτυακός αποκλεισμός και αναρτήσεις που στοχοποιούν έμμεσα το θύμα
  • Μη λεκτικές μορφές θυμού
  • Μαζικός αποκλεισμός από ομάδα φίλων
  • Αποκλεισμός συναδέλφων από πρότζεκτ
  • Μεσολάβηση τρίτου να απειλήσει ή να συνετίσει το θύμα

Σε όποια κατάσταση κι αν βρεθείτε, καλό είναι να αναγνωρίσετε ότι κανένας από τους παραπάνω δεν είναι σωστός τρόπος επίλυσης διαφορών και να ζητήσετε βοήθεια από ειδικό επαρκώς καταρτισμένο σε θέματα ναρκισσισμού και ψυχικής κακοποίησης, αν αντιμετωπίζετε δυσκολία στη διαχείριση της συμπεριφοράς αυτής στο άμεσο περιβάλλον σας.

Πηγές:

https://juniperpublishers.com/pbsij/pdf/PBSIJ.MS.ID.555561.pdf

https://www.gottman.com/blog/stonewalling-vs-the-silent-treatment-are-they-the-same/

https://www.goodtherapy.org/blog/psychpedia/silent-treatmenthttps://www.healthline.com/health/silent-treatment

https://www.healthline.com/health/silent-treatment