Η ανάγνωση ως εμπειρία.
Όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο λέμε: ταξιδεύω, ζω σε άλλο κόσμο, άλλη εποχή, γνωρίζω, εμπνέομαι, ξεφεύγω. Μιλάμε για αναγνωστική απόλαυση, για αναγνωστική εμπειρία. Μιλάμε για παθιασμένους αναγνώστες, για εθισμό ή απέχθεια σε συγγραφείς, χρησιμοποιούμε λέξεις συναισθηματικά φορτισμένες, αγαπάμε, παρατάμε, συμπάσχουμε, μισούμε, θυμώνουμε με βιβλία, ήρωες και ιστορίες…
Η λογοτεχνία όπως και όλες οι μορφές τέχνης μας εμπλέκουν συναισθηματικά και σωματικά χωρίς καμιά φορά να το συνειδητοποιούμε. Γιατί κάποτε έχουν (ή δεν έχουν ) την ικανότητα της συγκίνησης. Της συν-κίνησης. Την ικανότητα να μας κάνουν να συγχρονιστούμε συναισθηματικά και σωματικά όπως στον έρωτα. Γι αυτό και τελειώνοντας ένα συγκλονιστικό βιβλίο αισθάνεσαι πως τελείωσε μια εμπειρία βαθύτατα ερωτική…
Ξεκινάς με τη γνωριμία. Μαθαίνεις το όνομα, λίγες πληροφορίες από το οπισθόφυλλο και λες μέσα σου «οκ, θα του δώσω μία ευκαιρία». Και το παίρνεις σπίτι σου, το μυρίζεις, ζυγίζεις το βάρος του, το ακουμπάς στο σώμα σου κι αρχίζεις…
Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή πρέπει να αφιερώσεις χρόνο, σπάνιο πράγμα ο έρωτας από την πρώτη ματιά. Να ασχοληθείς με προσήλωση στο να το γνωρίσεις καλύτερα. Να συνηθίσεις τη γλώσσα και τις χειρονομίες, τα όσα υπονοεί, τα όσα υπόσχεται. Να γεμίσεις από ερωτήματα και προσδοκίες. Να το αφήσεις να σε μαγέψει. Να θέλεις να αφεθείς, να ξελογιαστείς.
Και μετά , αφού παρασυρθείς, χάνεσαι. Αναπνέεις στον ίδιο ρυθμό , οι σελίδες τρέχουν, τα τηλέφωνα μπορεί να χτυπούν, ο κόσμος έξω να σε φωνάζει και για σένα να μην υπάρχει τίποτα άλλο παρά μόνο το παρακάτω. Ακόμη κι όταν χρειαστεί να το αποχωριστείς δεν σταματάς να το σκέφτεσαι. Κάθεται δίπλα σου, ακούς τη φωνή του, σε κάνει να αφαιρείσαι μέσα στην καθημερινότητα. Σε καλεί στον δικό του κόσμο και δεν βλέπεις την ώρα να ξαναβρεθείς μαζί του. Είναι η τελευταία σκέψη πριν σε πάρει ο ύπνος και το πρώτο όνειρο που θα δεις κι ας μην το θυμάσαι.
Κάποια στιγμή μετράς τις σελίδες που απομένουν. Και τότε αρχίζεις να ξεγελάς τον εαυτό σου. Να καθυστερείς την ανάγνωση, να ξαναγυρνάς σε περασμένες σελίδες, να προσπαθείς να κρατήσεις στη μνήμη σου μια φράση που σου άρεσε. Γιατί έρχεται το τέλος και δεν μπορείς να σταματήσεις. Θέλεις να το ζήσεις όλο, ακόμη κι αν ρισκάρεις να απογοητευτείς.
Και τα καλά βιβλία, όπως και τις ωραίες εμπειρίες, τις αποχαιρετάς με χαμόγελο και έναν αναστεναγμό. Ίσως και κάποιο δάκρυ. Γνωρίζεις πως έζησες κάτι μοναδικό. Πως ακόμη και να θέλεις να το ξαναζήσεις από την αρχή, δεν θα είναι ποτέ το ίδιο. Και ξέρεις πως δεν θα το ξεχάσεις ποτέ…
Υ.Σ. Αφορμή για τις παραπάνω σκέψεις στάθηκε η ολοκλήρωση του βιβλίου «Εκατό χρόνια μοναξιά» του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες.